دستوری‌شدگی طبقه‌نمای «/done ne» در گونۀ تاکستانی زبان تاتی

Authors

  • راحله ایزدی فر دانشجوی دکتری، دانشگاه بوعلی سینا
Abstract:

یکی از فرایندهای مهم تغییر زبانی، دستوری­شدگی است. طیّ این فرایند، واحد­های واژگانی به­تدریج نقش معنـایی خـود را از دست می­دهند و از یک واحـد قـاموسی به واحد نقشی یا دستوری تبدیل می­شوند و یا واحدهای دستوری، دستوری­تر می­شوند. طبقه­نماها نشان­دهندۀ سازمان­دهی دانش سخنگویـان یک زبـان هستند و براساس جـوانب فـرهنگی مشترک بیـن سخنگویان آن زبان برای طبقه­بنـدی مفـاهیم به­کارمی­روند. سـاخته­شدن طبقه­نماهای عـددی در زبـان تاتی نمونه­ای از دستوری­شدگی است. بررسی طبقه­نماهای عددی نشان می­دهد که این کلمه­ها حاصل دستوری­شدگی یک اسم به طبقه­نما هستند. این عناصر زبانی، ویژگی­های کلمه­های قاموسی را از دست داده­اند و ویژگی­های کلمه­های نقشی را کسب کرده­اند. این تحقیق به بررسی فرایند دستوری­شدگی طبقه­نمای عددی «done» یا «ne» در تاتی تاکستانی می­پردازد. طبقه­نمای عددی عام «done» در گونۀ تاکستانی زبان تاتی جایگزین سایر طبقه­نماهای عددی در این گونۀ زبانی شده و در اثر کاربرد زیاد به­صورت «ne» کاهش آوایی یافته است. براساس معیارهای مطرح­شده در ایـن مقـاله می­توان گفت که دستوری­شدگی تا حدّ زیادی در مورد طبقه­نمای عددی عام «ne» در گونۀ تاتی تاکستانی رخ داده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی رده‌شناختی به پی‌بست‌های ضمیری در زبان تاتی

  در این مقاله توزیع و نقش‌های مختلف پی‌بست‌های ضمیری در زبان تاتی، از ایرانی نو شمال غربی، بررسی شده است. ابتدا به صورت گذرا به سیر تاریخی این پی‌بست‌ها در فارسی باستان و فارسی میانه اشاره و نقش آنها در تاتی جنوبی بررسی شده است. جایگاه پی‌بست‌های ضمیری در فارسی باستان و میانه تا حدودی ثابت بوده است و آنها در جایگاه واکرناگل ظاهر می‌شده‌اند. واکرناگل (1892) دریافت که واژه‌بست‌ها در اغلب زبان‌ها...

full text

ویژگی های آکوستیکی تکیه در زبان تاتی

به منظور بررسی ویژگی های آکوستیکی تکیه در زبان تاتی، یک جفت کمینه انتخاب شد که در یکی تکیه روی هجای اول کلمه و در دیگری بر روی هجای آخر قرار داشت. این جفت کمینه در جمله های پرسشی و خبری توسط گویشوران بومی تات زبان خوانده شد. با استفاده از نرم افزارpraat  برای هر جمله، شبکه ای متنی ساخته شد؛ به طوری که مرز واکه ها مشخص شد. سپس مقادیر دیرش، فرکانس پایه، انرژی و فرکانس سازه های اول و دوم واکه های ...

full text

بررسی ساخت سببی در زبان تاتی

سببی بودن یکی از موارد تقابل افعال به شمار می رود که به تقابل میان افعال سببی، غیرسببی و ناگذرا اشاره دارد. این ساخت ها از حیث ظرفیت معنایی با یکدیگر متفاوتاند و این تفاوت در ساخت نحوی آنها بازتاب یافته است. در مقالۀ حاضر انواع ساخت سببی در زبان تاتی بررسی شده و در سه گروه کلی سببی های تحلیلی، ساخت واژی و واژگانی تقسیم بندی شده اند. در ادامه با استفاده از استدلال های زبان شناسی نقش گرا نشان د...

full text

پیرامون تاتی کلاسور (kalāsur

­­­چکیده گویش‌های ایرانی که گاه همپای زبان فارسی و گاه بیش از زبان فارسی قدمت دارند، ذخایری هستند که با گذشت سالیان دراز می­توان از دل آنها به فرهنگ غنی و پربار ایرانی دست یافت و با شناخت هرچه بیشتر این گویش­ها می­توان به شناخت بیشتر زبان فارسی و باروری آن کمک فراوانی نمود؛ اما گاه پراکندگی و کمبود منابع در زمینۀ تعداد کثیری از گویش‌های ایرانی نو باعث شده است که نتوان آن چنان­که شایسته است در...

full text

توصیف آوایی گویش تاتی اشتهاردی

شناسایی، گردآوری و مطالعه در بارۀ گویش‌های محلّی، نه تنها از نابودی آن‌ها جلوگیری می‌‌کند، بلکه سبب استحکام روابط فرهنگی میان امروز و دیروز می‌گردد و زمینۀ تقویت و توسعۀ زبان و فرهنگ ملّی را نیز فراهم می‌آورد. گویش تاتی اشتهاردی، از آن دست گویش‌های جنوب غربی ایرانی است که با همۀ دیرینگی، هنوز به حیات خود ادامه می‌دهد و با توجه به منطقۀ جغرافیایی آن، تا چند دهۀ پیش، دست نخورده باقی مانده بود؛ امّا ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  57- 75

publication date 2013-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023